این جزوه مقاله ای از شهید سید محمدباقر صدر می باشد که توسط آقای جمال موسوی ترجمه شده است و اکنون پس از سی سال باز نشر می شود. این جزوه در حقیقت ترجمه مقاله “صورة عن اقتصاد المجتمع الإسلامی” نوشته آن شهید سعید می باشد که در کتاب “صورة عن اقتصاد المجتمع الإسلامی” آمده است. ایشان در ابتدای مقاله به تحسین انقلاب ایران به رهبری امام خمینی (ره) پرداخته و آنرا مقصود انبیا می دانند پس از آن ایشان در بحث اقتصادی وارد شده و از مفهوم استخلاف شروع می کنند اگر به کتاب اقتصادنا مراجعه کنیم ایشان در فصلی تحت عنوان “تفسیر اخلاقی مالکیت در اسلام” به موضوع جانشینی و تاثیر آن در اقتصاد اسلامی می پردازند. اینجا نیز به همان سبک موضوع را طرح می کنند و به یک سری شبهات در مورد اقتصاد اسلامی پاسخ می دهند. ایشان در ادامه به ذکر ویژگی های اقتصاد اسلامی پرداخته و بحث مالکیت مختلط و حیازت را مطابق با نظرشان در اقتصادنا طرح می کنند اما قسمتی که قابل توجه است فاصله گرفتن ایشان از نظریه ثبات در مالکیت شان راجع به توزیع پس از تولید است. ایشان در رابطه با توزیع پس از تولید می فرمایند:

“مالکیت وسائل تولید در صنایع مختلف و وسایل تولید در فعالیت­های تولیدی دیگر، برای مالک وسایل و ادوات حقی نسبت به کالای تولیدی ایجاد نمی­کند. وقتی عده­ای از مردم پشمهای خود را در وسائل پشم­ریسی مکانیکی به ریسندگی دادند، مالک ماشین آلات ریسندگی حق برداشت از پشم­های ریسیده شده را ندارد. تنها حقی که از بهره­برداری از وسایل و ادواتش به او تعلق گرفته، اجرت وسائل و ماشین آلات اوست و از محصول تولید شده از آنها، حقی به او تعلق نمی­گیرد.”

استاد در اقتصادنا راجع به حدیث “الزرع للزارع و لو کان غاصبا” به صورت مبسوط بحث می کنند در آنجا چون این قاعده با قاعده ثبات در مالکیت تطبیق کامل ندارد ایشان به گونه ای آن را توجیه می فرمایند اما در اینجا مشاهده می کنیم که ایشان در نظریه توزیع پس از تولیدشان تجدید نظر می کنند. جالب اینکه ایشان دقیقا مثال پشم را در اقتصادنا می آورند و نتیجه می گیررند نتیجه از آن صاحب ماده اولیه یعنی صاحب پشم است اما همان طور که مشاهده می کنید اینجا نتیجه را از آن نیروی کار می دانند. ان شا الله پژوهشگران و علاقه مندان به ایشان این تحول در اندیشه اقتصادی آن شهید بزرگواررا بیشتر محل تامل قرار دهند.

ایشان در ادامه به ماهیت دینامیک عناصر حقوقی اسلام می پردازند و قابلیت تطبیق آن با نیازهای روز را بررسی می کنند که از شرح آن می گذریم.

دریافت
عنوان: تصویری از اقتصاد اسلامی
حجم: 1.74 مگابایت

 یا از مدیافایر دانلود کنید. | یا از اینجا دانلود کنید.

منبع: دانشجویان حزب الله