حضور آگاهی و ایمان
استاد علامه محمد رضا حکیمی
استاد محمدرضا حکیمی، نویسنده  فرزانه، ادیب توانا و از نسل مصلحان امت اسلامی از سیدجمال الدین اسدآبادی تا علامه اقبال لاهوری، و از استاد شهید مطهری تا دکتر شریعتی، و از حضرت امام خمینی تا استاد علامه جعفری،  اکنون در میان ماست، اما بدون هر گونه تظاهری، و همچنان به انجام مسئولیت خویش متعهد، بدون آن که برای آن اجری طلب نماید، و از رنج و درد مردم خویش همواره مغموم، بدون آن که کسی را بخواهد از آینده ناامید سازد. هر گاه که به او فکر می کنم، در این اندیشه غوطه ور می شوم، که این چه رمزی است که در این شهر بی هویت و نامحدود، چنین محدود بزرگانی بدون هیاهو بر سر وظیفه روزگار را می گذرانند، و شاید وجود آنان عاملی است که می توان در این شهر همچنان زیست و از برخی از عذاب ها در امان بود. این شخصیت بی نظیر که در صحنه  علوم اسلامی - به شهادت کتب و مقالات - کمتر چنین ترکیب معجزه آسایی از ایمان و احاطه به جوانب مختلف مسائل اسلامی یافت می شود، در کنار کار علمی خویش چند ویژگی دیگر را نیز نمایندگی می کند، که هر کدام به تنهایی کافی است که انسان عمری را در لذت اطلاع یافتن از آنها سپری نماید.

علاوه بر تسلط علمی بر مسائل مورد بحث خود، او انسانی ادیب است. ادب شناس در بحر زبان و ادب فارسی و همچنین ادبیات عربی، آنان که با کتاب های او آشنایند می دانند که برخی از واژه های جدید زبان فارسی اول بار توسط ایشان خلق شد، و سپس رواج یافت. ورود او به ادب فارسی در تمامی نوشته هایش یافت می شود.از میان بیست کتاب مدون او، حتی یکی از آنها نیست که دارای نثر ادیبانه و روان نباشد. «سرود جهش ها» و «فریاد روزها» برای نسل انقلاب، اولین کتاب هایی است که به زبان جدید درباره  شور و حماسه در حرکت اجتماعی شیعه سخن می گوید. همچنین کتاب «ادبیات و تعهد در اسلام» نشان دهنده عمق اطلاع او از ادبیات ایرانی و علوم اسلامی است. در کتاب «دانش مسلمین» نیز توانایی وی در روش تحقیق،  احاطه  وی به آثار پیشینیان و تسلط او بر کتاب شناسی به خوبی پیداست. برای شناخت جایگاه او در زبان و ادب عرب تنها نگاهی به مجموعه مجلدات «الحیاة» کافی است. این کتاب که به زبان عربی ابتدا تا جلد ششم نگاشته شده است، آنچنان در استحکام لغات و جملات قوی است، که بسیاری تصور می کنند این کتاب توسط یک ادیب عرب زبان نگاشته شده است. همچنین اشعار او به زبان عربی و فارسی متعدد است. از جمله شعری که به زبان عربی و فارسی در وصف استاد خویش جناب شیخ مجتبی قزوینی سروده است، و قصیده «عینیه» در مسائل فلسفی ...

ویژگی دوم، اعتقاد عمیق او به صحت راه امامان شیعه است. او تمام عمر خود را در گسترش فرهنگ انسان ساز جعفری قرار داده است،  و در تمام حرکات و اقدامات خود، سرچشمه نجات انسان از بحران های متعدد روحی و جسمی، انفرادی و اجتماعی را تمسک به کتاب خدا و عترت پیامبر می داند.
مجلداتی نظیر «الحیاة» که مجموعه ای از آیات، احادیث و روایات و رویه زندگانی بزرگان اسلام است، به نوعی گردآوری شده است که در کمترین زمان خواننده را از سرچشمه های اسلامی موضوعات مطلع می سازد.
«خورشید مغرب» نشانه ای از نگرش یک منتظر به مسئله موعود است. و در کتاب های «امام در عینیت جامعه»، «بعثت، غدیر، عاشورا، مهدی» چنین رهیافتی را ادامه داده است.
ویژگی سوم، در آشنایی ژرف او با تحولات اجتماعی است. او عمیقاً با مردم عجین است و این به صورت ریاکارانه و مقطعی نیست. در حالی که همه امور زندگی ساده خود را با دست خویش انجام می دهد، از اینکه مردم عادی را در فقر و تنگدستی می بیند، به شدت متأثر می گردد، و اکثر، مشاهده صحنه هایی از قبیل آن که پدری آن مقدار در جیب خود پول ندارد تا برای فرزند خود میوه ای خریداری کند، یا پیرزنی، یک طالبی را به خاطر آن که گران تر از دیروز شده است بر جای خود می گذارد، او را به سختی رنجور می سازد. اگر از او بپرسید که از تمام نظریاتی که در کتب و مقالات مختلف مطرح کرده ای، به کدام یک بیشتر از همه توجه داری؟ بی شک پاسخ خواهد داد: عدالت اجتماعی. گرچه کتب او راجع به موضوعات متعدد است، اما وی از فاصله مابین لایه های اجتماعی و از افزایش این فاصله در سال های اخیر به شدت در رنج است. استاد نقل می نمود که:
ابتدا قرار نبود که در الحیاه این مقدار به مسائل اقتصادی و نظریات اسلام در مورد آن بپردازیم، اما با توجه به ظلم بی سابقه ای که در جامعه به بخش وسیعی از اقشار مردم و تنها به خاطر نداشتن امکانات رشد فردی، خانوادگی و گروهی وارد می شود، از این که این همه بی عدالتی به پای اسلام و رهبران عدالت پیشه آن گذارده شود، سخت بیمناک گردیدم و به دو برادر خود که در جمع آوری و دسته بندی موضوعات الحیاه با من شریک و همکارند، گفتم که اکنون وقت آن است که ما اصول معیشت اسلامی با استفاده از آیات قرآن، نگاه اجتماعی اسلام، رفتار ائمه  اطهار نسبت به وضعیت اقتصادی جامعه و نگرش آنان در مبارزه با تکاثر، و توسعه عدالت در جامعه را مطرح نمائیم. که همچون چراغی، هدایت گر مردم و حکومت باشد و در صورتی که اجرای عدالت در جامعه محقق نگشت، حداقل این همه فقر و بی عدالتی به حساب اسلام و حضرت امیر که شهید عدالت بود، گذارده نشود.او در کتاب «کلام جاودانه»، اجرای عدالت را تنها راه زنده کردن مجدد دین دانسته و اهمیت تأمل در نامه های نهج البلاغه را یادآور شده است. همچنین در کتاب «جامعه سازی قرآنی»، تأکید مجدد و مستندی به بیش از ۵۰ سند بر عنصر عدالت از نگاه قرآن و مذهب جعفری دارد.

ویژگی چهارم او، ساده زیستن در زندگی است. او که از نوع تنعمات مادی و عاطفی جهان چشم پوشیده، تنها همت و اهتمام خود را برای نشر معارف اسلامی وقف کرده است. در آپارتمانی محقر و رهنی، با اندک ترین امکانات زندگی، در گوشه ای از اتاق به تحقیق یا نوشتن مشغول است، و اکثر به غذاهای ساده و حاضری بسنده می کند، در عین کسالت، از اکثر امکانات خود را محروم نموده است. او مصداق کامل نویسنده متعهدی است که به هر آنچه که در کتب خود گفته است هم اعتقاد داشته و هم تمام آنها را در زندگی خود اجرا کرده است.